ΑΥΤΟΜΑΤΕΣ ΑΡΝΗΤΙΚΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ

Τί είναι οι αυτόματες αρνητικές σκέψεις;

Πολλές από τις σκέψεις μας γίνονται αυτόματα, κάτι που είναι απ’ τη μία καλό, καθώς γενικά δεν χρειάζεται να εργαζόμαστε πολύ σκληρά για να εκτελούμε καθημερινές εργασίες όπως να σηκωθούμε, να ντυθούμε, να τρώμε πρωινό, να φτάσουμε στη δουλειά κ.λπ., από την άλλη όμως μπορεί να είναι κάτι κακό, γιατί έρχονται τόσο αβίαστα και αυτόματα που συνήθως δεν τους δίνουμε ιδιαίτερη σημασία.

Αν ανατρέξετε στην τελευταία φορά που θυμώσατε ή νιώσατε άγχος, μπορείτε να θυμηθείτε τί ήταν αυτό που σκεφτόσασταν;

Το πιθανότερο είναι η απάντηση να είναι αρνητική.

Χρειάζεται εξάσκηση για να προσπαθήσετε να εστιάσετε στις σκέψεις που περνούσαν από το μυαλό σας εκείνη την στιγμή.

Ωστόσο, όπως συμβαίνει με τα περισσότερα πράγματα, αν ξέρετε τι ψάχνετε, τότε είναι πιο εύκολο να το εντοπίσετε και μπορείτε να αναγνωρίσετε πιο εύκολα τα μοτίβα των σκέψεων σας.

Οι αρνητικές αυτόματες σκέψεις, όπως τις περιέγραψε για πρώτη φορά ο Beck, είναι μια ροή σκέψεων που μπορούμε να παρατηρήσουμε, μόνο αν τις προσέξουμε.

Είναι αρνητικά πλαισιωμένες ερμηνείες του τι πιστεύουμε ότι μας συμβαίνει. Και συνήθως έχουν αρνητικό αντίκτυπο στη διάθεσή μας και στα συναισθήματά μας.

Οι αυτόματες αρνητικές σκέψεις μπορούν να οδηγήσουν το άτομο σε μειωμένη αυτοεκτίμηση, ανασφάλεια, κατάθλιψη, άγχος, θυμό, ευερεθιστότητα και χαμηλή διάθεση. Δεν είναι απαραίτητες ούτε βοηθητικές για το άτομο αλλά υπάρχουν. Το πώς επηρεάζουν την ψυχική υγεία και την ζωή του ατόμου, εξαρτάται από το αν τις αποδεχθεί και τις πιστέψει, ή τις αγνοήσει, ή τις αμφισβητήσει, ή απλά τις αποδεχθεί άκριτα.

Παράδειγμα αυτόματων αρνητικών σκέψεων .

Αν κάποιος σας έκανε κάτι άδικο μπορεί να απαντούσατε «γιατί συμβαίνει αυτό σε μένα;», «όλοι μου συμπεριφέρονται άδικα», «δεν μου αξίζει ευγενική μεταχείριση», «πάντα θα είμαι μόνος».

Ίσως σας ακούγονται πολύ γνώριμες αυτές οι σκέψεις.

Πώς μπορούμε να τις αναγνωρίσουμε;

6 χαρακτηριστικά των Αυτόματων Αρνητικών Σκέψεων.

1.Είναι πάντα αρνητικές. - « Έχασα την σωστή έξοδο στον αυτοκινητόδρομο, είμαι εντελώς άχρηστος, δεν θα φτάσω ποτέ στην ώρα μου, πάντα τα μπερδεύω».

2. Σε κάνουν να νιώθεις άσχημα με τον εαυτό σου - «Είμαι τόσο αποτυχημένος, είμαι άχρηστος, ποτέ δεν κάνω τίποτα σωστά, σε κανέναν δεν αρέσει, είμαι πολύ χοντρός, πολύ μεγάλος, πολύ ακατάλληλος κ.λπ.».

3. Αυτοσαμποτάρουν - Και τείνουν να σας σταματήσουν να βοηθάτε τον εαυτό σας. «Αν το κάνω αυτό, είναι βέβαιο ότι θα αποτύχω, οπότε ποιο είναι το νόημα;». Αν πιστεύω ότι θα αποτύχω, οι πιθανότητες είναι πιθανώς περισσότερες της αποτυχίας.

4.Είναι απρόσκλητες - Σαν ένας αγενής εργοδότης που σου λέει πόσο αποτυχημένος είσαι, αυστηρές και επικριτικές «Δεν θα φτάσεις ποτέ σε τίποτα», «Είσαι τόσο εγωιστής», «Μα γκρινιάζεις συνέχεια, δεν είναι περίεργο που δεν έχεις φίλους».

5. Είναι πιστευτές - Φαίνεται ότι είναι πιο εύλογο να σκέφτεστε αρνητικά για τον εαυτό σας παρά θετικά. Να πεις στον εαυτό σου ότι «δεν είσαι πραγματικά τόσο σπουδαίος, απλά δεν είσαι τόσο έξυπνος», «Είσαι ευκολόπιστος, οι άνθρωποι πάντα σε εκμεταλλεύονται, έχεις κακό χαρακτήρα» ή «Πάντα κάνεις λάθη, επομένως είσαι το πιο αδέξιο και άχρηστο άτομο» - φαίνεται αρκετά αποδεκτό και δίκαιο για να δεχτεί αυτές τις νουθεσίες ως αλήθειες.

6. Είναι προκατειλημμένες - Και, παρόλο που φαίνονται αποδεκτές και ρεαλιστικές είναι πιθανό να παραμορφώσουν την αλήθεια ή να κάνουν λάθος. Ακριβώς επειδή δεν τα πήγες καλά σε ένα πράγμα, δεν σημαίνει ότι δεν τα καταφέρνεις ποτέ καλά σε τίποτα. Μπορεί να ενισχύονται από το πώς νιώθετε ή τι σας συνέβη, π.χ. ας πούμε ότι απολύεστε και πιστεύετε ότι δεν θα βρείτε ποτέ άλλη δουλειά, αλλά αγνοείτε πολλά άλλα γεγονότα, για παράδειγμα ότι έχετε καταφέρει να βρείτε θέσεις εργασίας στο παρελθόν και τώρα έχετε 15 χρόνια εμπειρίας σε έναν συγκεκριμένο τομέα.

Επομένως, χρησιμοποιήστε τα συναισθήματά σας ως οδηγό και όποτε νιώθετε αναστατωμένοι, προσπαθήστε να παρατηρήσετε τι ακριβώς αισθάνεστε, πείτε το με λέξεις, «Είμαι ανήσυχος», «Είμαι λυπημένος» και κάντε την ερώτηση, «Τι σκάφτομαι αυτή την στιγμή;».

Μπορεί επίσης να έχει τη μορφή μιας εικόνας ή μιας οπτικής εικόνας ενός προσώπου ή μιας σκηνής. Ρωτήστε τον εαυτό σας τι είδατε.

Αν φαίνεστε αναστατωμένος από κάτι που μόλις συνέβη, ένα γεγονός, προσπαθήστε να διερευνήσετε λίγο την κατάσταση . Να βρείτε τί είναι αυτό που θα λέγατε στον εαυτό σας για την κατάσταση αυτή; Πώς το εκλαμβάνετε αυτό το γεγονός; Τί σημαίνει για μένα;

Η συνειδητοποίηση των Αυτόματων Σκέψεων είναι σημαντική διότι βοηθάει στην αλλαγή τρόπου σκέψης και οπτικής των καταστάσεων γύρω σας. Αντικαθιστούμε τον δυσλειτουργικό τρόπο σκέψης με ένα πιο υγιή και αντικειμενικό, βελτιώνουμε την καθημερινότητα μας, μειώνουμε το στρες και απαλύνουμε τα συμπτώματα.

Η Γνωσιακή Συμπεριφορική Θεραπεία αποτελεί την αποτελεσματικότερη μέθοδο αλλαγής τρόπου σκέψης, μέσω της εκδίκασης και διαχείρισης των αρνητικών σκέψεων, σπάει τον φαύλο κύκλο των αρνητικών σκέψεων και μαθαίνει κανείς να ζει «ελεύθερος» και ευτυχισμένος !