_edited.png){kind=small}
Μαρία Ηλέκτρα Αδραχτά Κλινική Ψυχολόγος
ΑΓΟΡΑΦΟΒΙΑ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΑΓΧΟΣ
Τι είναι η αγοραφοβία
Η αγοραφοβία συγκαταλέγεται στις διαταραχές άγχους ενώ η ετυμολογία της λέξης προέρχεται από τον φόβο της αγοράς, δηλαδή το φόβο για τους πολυσύχναστους χώρους.
Η αγοραφοβία είναι σύνθετη αγχώδης διαταραχή με πολλές και διαφορετικές εκδηλώσεις και συμπτώματα.
Συχνά συνυπάρχει με άλλες δευτερογενείς διαταραχές όπως το Κοινωνικό Άγχος, τον Ιδεοψυχαναγκασμό, την Κατάθλιψη, κ.α.
Η αγοραφοβία πλήττει συνήθως τις ηλικίες μεταξύ 20 και 40 ετών και πιο συχνά τις γυναίκες.
Γενικότερα, κάποιος που έχει αγοραφοβία μπορεί να φοβάται:
Να βρίσκεται σε δημόσια μέρη, σε δρόμους, σε καταστήματα, ανάμεσα σε πλήθος, σε κλειστούς χώρους, σε κινηματογράφους, στο μετρό, σε ασανσέρ, κ.α.
Επίσης μπορεί να φοβάται να ταξιδέψει με αυτοκίνητο, λεωφορείο, πλοίο και αεροπλάνο.
Ο φόβος για τα παραπάνω, εκδηλώνεται στον πάσχοντα με πλήθος σωματοποιημένων συμπτωμάτων άγχους και πανικού που περιλαμβάνουν:
-
Ταχυκαρδία, δύσπνοια, εφίδρωση, ναυτία, ζάλη και τάση λιποθυμίας
-
Πόνο στο στήθος, δυσφορία, κόμπο στο λαιμό και αίσθηση πνιγμού
-
Μυρμηγκιάσματα σε όλο το σώμα και τρέμουλο
-
Διαταραχές στο πεπτικό, όπως ναυτία και διάρροια
-
Φόβος θανάτου, κ.α.
Αρκετές φορές ο παραπάνω φαύλος κύκλος φοβιών και συμπτωμάτων, αναγκάζουν τον πάσχοντα να μην βγαίνει από το σπίτι του, απομονώνοντας τον οικογενειακά, επαγγελματικά και κοινωνικά, οδηγώντας τον σε κατάθλιψη και εθισμούς.
Τα αίτια της αγοραφοβίας δεν έχουν εξακριβωθεί πλήρως από τους ειδικούς, οι οποίοι θεωρούν ότι προέρχεται από ένα συνδυασμό γενετικών, περιβαλλοντικών και ψυχολογικών παραγόντων.
Η αγοραφοβία έχει πολλαπλές αιτίες που συμβάλλουν στην εμφάνισή της.
Αυτοί οι παράγοντες περιλαμβάνουν το οικογενειακό ιστορικό, τη γενετική προδιάθεση, τον ευαίσθητο ψυχισμό και το περιβαλλοντικό στρες.
Το οικογενειακό ιστορικό είναι ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες κινδύνου.
Εάν κάποιος συγγενής α΄βαθμού πάσχει από αγοραφοβία, τότε αυξάνεται η πιθανότητα εμφάνισης κατά 61% και στα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας.
Επίσης η αγοραφοβία μπορεί να εμφανιστεί μετά από συγκεκριμένα τραυματικά γεγονότα της ζωής, όπως ο θάνατος αγαπημένου προσώπου, η διάλυση μιας σχέσης, μία κακοποίηση ή επίθεση.
Ειδικότερα αν ένα τραύμα συνδυάζεται με προδιάθεση για άγχος, νευρική ή ανήσυχη προσωπικότητα τότε αυξάνονται οι πιθανότητες εμφάνισης αγοραφοβίας.
Διαταραχή Κοινωνικού Άγχους
Η Διαταραχή Κοινωνικού Άγχους είναι και αυτή μία αγχώδης διαταραχή που σχετίζεται περισσότερο με τις κοινωνικές και επαγγελματικές δραστηριότητες του πάσχοντα.
Είναι το ίδιο σοβαρή όπως η αγοραφοβία και επηρεάζει στον ίδιο βαθμό την λειτουργικότητα του ατόμου.
Τα άτομα με διαταραχή κοινωνικού άγχους βιώνουν συνήθως φοβίες και δυσάρεστα συναισθήματα, όπως:
-
Φόβο ότι θα γελοιοποιηθούν ή θα εξευτελιστούν μπροστά στους άλλους
-
Φόβο ότι η προσοχή των άλλων είναι επικεντρωμένη σε αυτούς
-
Φόβο ότι οι άλλοι τους παρατηρούν και τους κρίνουν άσχημα
-
Φόβο ότι οι άλλοι θα καταλάβουν το άγχος τους, κ.α.
Όλες οι παραπάνω φοβίες, σωματοποιούνται στον πάσχοντα ο οποίος βιώνει ένα πλήθος συμπτωμάτων που ομοιάζει με αυτά της αγοραφοβίας.
Ποια είναι η αντιμετώπιση της αγοραφοβίας & του κοινωνικού άγχους
Η Γνωσιακή Συμπεριφορική Ψυχοθεραπεία είναι ο πιο αποτελεσματικός τύπος θεραπείας που χρησιμοποιείται στη θεραπεία της αγοραφοβίας & του κοινωνικού άγχους.
Αυτή η μέθοδος θεραπείας επικεντρώνεται στην επεξεργασία αρνητικών προτύπων και συμπεριφορών σκέψης καθώς και στην εύρεση ορθών εναλλακτικών λύσεων για την αντικατάστασή τους.
Διαδικτυακές Συνεδρίες Γνωσιακής Συμπεριφορικής Ψυχοθεραπείας
Η διαδικτυακή θεραπεία αποτελεί εξαιρετική επιλογή για όσους έχουν αγοραφοβία.
Η θεραπεία επικεντρώνεται κυρίως στην αναγνώριση, αμφισβήτηση και τελική αντιμετώπιση των υποκείμενων αιτιολογικών παραγόντων της αγοραφοβίας, με πολύ καλά αποτελέσματα.
Ποια είναι η θεραπευτική πρόγνωση στα άτομα με αγοραφοβία
Περίπου το 50% των ατόμων με αγοραφοβία ξεπερνούν τη διαταραχή και ζουν την ζωή τους χωρίς συμπτώματα.
Το άλλο 50% μαθαίνουν να διαχειρίζονται καλύτερα τα συμπτώματά τους και να έχουν καλύτερη ποιότητα ζωής.
