_edited.png){kind=small}
Μαρία Ηλέκτρα Αδραχτά Κλινική Ψυχολόγος
ΟΡΙΑΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑΣ
ΤΙ ΕΙΝΑΙ; ΠΩΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΖΕΤΑΙ;
Η οριακή διαταραχή προσωπικότητας (BPD) αποτελεί ένα πρόβλημα της ψυχικής υγείας. Ονομάζεται επίσης συναισθηματικά ασταθής διαταραχή προσωπικότητας. Τα άτομα με Οριακή διαταραχή, έχουν ασταθή διάθεση και απερίσκεπτη συμπεριφορά. Δυσκολεύονται επίσης να διαχειριστούν τα συναισθήματά τους.
Ο πάσχον από Οριακή διαταραχή προσωπικότητας, μπορεί να έχει προβλήματα με τις καθημερινές του εργασίες, τις υποχρεώσεις και τα γεγονότα της ζωής του. Επίσης μπορεί να αντιμετωπίζει δυσκολία να διατηρήσει εργασίες και σχέσεις. Αρκετά συχνά χρησιμοποιεί το φαγητό, το αλκοόλ ή άλλες ουσίες ως τρόπο αντιμετώπισης και εκτόνωσης του.
Είναι σημαντικό το άτομο που πάσχει από οριακή διαταραχή προσωπικότητας να λάβει ψυχοθεραπεία, επειδή διατρέχει υψηλότερο κίνδυνο αυτοκτονίας. Παράλληλα μπορεί να αντιμετωπίζει υψηλότερο κίνδυνο για κατάθλιψη, άγχος, να κάνει χρήση ουσιών και πάσχει από αυτοτραυματισμό ιδεασμό. Ορισμένα είδη θεραπείας μπορούν να βοηθήσουν και συχνά είναι αρκετά επιτυχημένα.
Τι προκαλεί οριακή διαταραχή προσωπικότητας;
Οι ειδικοί ψυχικής υγείας δεν γνωρίζουν ακριβώς τι προκαλεί την οριακή διαταραχή προσωπικότητας. Μερικές μελέτες έχουν δείξει ότι μπορεί να μεταδοθεί στις οικογένειες μέσω γενετικών παραγόντων. Το κοινωνικό και πολιτιστικό περιβάλλον μπορεί επίσης να παίξει κάποιο ρόλο. Για παράδειγμα, μπορεί να διατρέχετε υψηλότερο κίνδυνο για εκδήλωση BPD εάν είστε μέλος μιας κοινότητας με ασταθείς σχέσεις. Οι άνθρωποι διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο να εμφανίσουν οριακή διαταραχή προσωπικότητας εάν έχουν υποφέρει από κακοποίηση ή παραμέληση. Επίσης η συμβίωση με γονείς ή κηδεμόνες που έχουν ιστορικό διαταραχής χρήσης ουσιών ή εγκληματικής δραστηριότητας μπορεί επίσης να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης της.
Ποια είναι τα συμπτώματα της οριακής διαταραχής προσωπικότητας;
Τα συμπτώματα της οριακής διαταραχής συχνά ξεκινούν κατά την εφηβεία. Τα συμπτώματα μπορεί να διαφέρουν από άτομο σε άτομο. Για να γίνει όμως διάγνωση αρκεί τα άτομα με οριακή Διαταραχή Προσωπικότητας να εμφανίσουν με την πάροδο του χρόνου τουλάχιστον 5 από τα παρακάτω συμπτώματα:
-
Ένα μοτίβο έντονης διάθεσης που αλλάζει με τις ώρες ή τις ημέρες.
-
Ακραίος θυμός και αδυναμία ελέγχου του θυμού.
-
Ισχυρές, ανοδικές σχέσεις με την οικογένεια και τους φίλους που μπορούν να πάνε γρήγορα από πολύ κοντά στον θυμό και το μίσος.
-
Ακραίος φόβος και αντιδράσεις στην εγκατάλειψη με ακραίες συμπεριφορές για την αποφυγή της εγκατάλειψης.
-
Μια ταχέως μεταβαλλόμενη αίσθηση του εαυτού που μπορεί να προκαλέσει ξαφνικές αλλαγές σε στόχους, αξίες ή συμπεριφορές.
-
Αισθάνονται αποκομμένοι από τον εαυτό τους, το σώμα τους ή την πραγματικότητα ή έχουν παρανοϊκές σκέψεις.
-
Συνεχή αισθήματα κενού.
-
Αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές, όπως χρήση ή κατάχρηση ουσιών, υπερφαγία, μη ασφαλές σεξ με πολλούς συντρόφους, μη ασφαλής οδήγηση ή αλόγιστες δαπάνες.
-
Απόπειρες αυτοκτονίας ή αυτοτραυματική συμπεριφορά, όπως κόψιμο, τράβηγμα μαλλιών ή κάψιμο.
Τα συμπτώματα της BPD μπορεί να μοιάζουν με άλλες ψυχικές παθολογικές καταστάσεις ή προβλήματα, για το λόγο αυτό θα πρέπει να απευθυνθείτε πάντα στον ειδικό γιατρό για την διάγνωση.
Πώς αντιμετωπίζεται η οριακή διαταραχή προσωπικότητας;
Ο σύμβουλος ψυχικής υγείας θα εκτιμήσει το θεραπευτικό πλάνο για το BFP με βάσει τα ακόλουθα:
-
Την έκταση του προβλήματος
-
Την ηλικία, η συνολική υγεία και το ιατρικό ιστορικό του πάσχοντα
-
Την ανοχή σε συγκεκριμένα φάρμακα, διαδικασίες ή θεραπείες
-
Τις προσδοκίες για την πορεία της διαταραχής
-
Την γνώμη λοιπών ιατρικών ειδικοτήτων που εμπλέκονται στη φροντίδα του πάσχοντα
-
Την γνώμη και την προτίμηση του ασθενούς
Πολλά άτομα με οριακή διαταραχή, ανταποκρίνονται καλά στη θεραπεία και βελτιώνονται. Η πιο κοινή θεραπεία για την BPD είναι η ψυχοθεραπεία. Μπορεί να γίνει σε ατομική ή σε ομαδική συνεδρία. Βοηθάει επίσης εάν η οικογένεια συμμετέχει στην θεραπεία.
Ένας εκπαιδευμένος και έμπειρος ψυχοθεραπευτής μπορεί να χρησιμοποιήσει μία ή περισσότερες από αυτές τις μεθόδους:
-
Γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία. Η οποία παρέχει τα κατάλληλα εργαλεία που θα βοηθήσουν να αλλάξουν οι σκέψεις και οι πράξεις του πάσχοντα.
-
Γνωσιακή διαλεκτική θεραπεία.
Ζώντας με την οριακή διαταραχή προσωπικότητας.
Συμβουλές:
-
Επισκεφθείτε τον ψυχολόγο ή τον ψυχοθεραπευτή σας σύμφωνα με το πρόγραμμα που έχετε καταρτίσει από κοινού. Μην παραλείπετε τα ραντεβού.
-
Φροντίστε να κοιμάστε αρκετά. Ενημερώστε τον ψυχολόγο σας εάν αντιμετωπίζετε προβλήματα με τον ύπνο.
-
Διατηρήστε μια υγιεινή διατροφή και τρώτε σε τακτικές ώρες γευμάτων.
-
Να είστε σωματικά δραστήριοι για να μειώσετε το στρες και να τονώσετε τη διάθεση.
-
Παρακολουθήστε άτομα, μέρη ή καταστάσεις που προκαλούν τα συμπτώματά σας.
-
Μιλήστε αμέσως με τον θεραπευτή σας, εάν τα συμπτώματά σας επιδεινωθούν ή εάν αισθάνεστε αυτοκτονικά.
Βασικά σημεία για την οριακή διαταραχή προσωπικότητας.
-
Η οριακή διαταραχή προσωπικότητας είναι ένα πρόβλημα ψυχικής υγείας. Μπορεί να σας κάνει να αισθάνεστε παρορμητικοί, απερίσκεπτοι, κυκλοθυμικοί και συναισθηματικά ασταθείς.
-
Η οριακή διαταραχή προσωπικότητας μπορεί να προκληθεί από ένα ενοχλητικό περιβάλλον με ασταθή οικογενειακή υποστήριξη.
-
Οι άνθρωποι συχνά αναζητούν ιατρική βοήθεια μετά από απόπειρα αυτοτραυματισμού, συμπεριλαμβανομένων κοπής, αυτοακρωτηριασμού και αυτοκτονίας.
-
Τα άτομα με οριακή διαταραχή γενικά τα πάνε πολύ καλά ακλουθώντας τις κατάλληλες θεραπείες.
-
Η έγκαιρη διάγνωση μπορεί να βελτιώσει τη μακροπρόθεσμη ποιότητα ζωής του ατόμου. Μπορεί επίσης να βοηθήσει το άτομο να δημιουργήσει σταθερές σχέσεις και να βοηθήσει στην πρόληψη βίαιων διαταραχών στη ζωή του ατόμου και του περιβάλλοντος του.
-
Τα συμπτώματα της διαταραχής, έχουν χρονίζουσα εξέλιξη.
