Στρες και Αυτοάνοσα!

Παρά τις πολυάριθμες έρευνες που γίνονται περίπου έναν αιώνα γύρω από το στρες είναι ακόμα δύσκολο να αποσαφηνίσουμε ακριβώς την έννοια του στρες. Οι περισσότερες έρευνες επικεντρώνονται κυρίως στα γεγονότα που είναι στρεσογόνα για τα άτομα.

Ας κάνουμε μία διάκριση του στρες σε δύο σημαντικές διαστάσεις. Α την διάρκεια και Β την πορεία.

Υπάρχουν πέντε κατηγορίες των στρεσογόνων παραγόντων. Η πρώτη κατηγορία είναι

• οξείς χρονικά περιορισμένοι στρεσογόνοι παράγοντες: για παράδειγμα μια δημόσια ομίλια ή η νοητική αριθμητική.

• σύντομοι νατουραλιστικοί στρεσογόνοι παράγοντες: για παράδειγμα, ακαδημαϊκές εξετάσεις και οτιδήποτε άλλο που μπορεί να αντιμετωπίσει ένα άτομο και αποτελεί μια βραχυπρόθεσμη πραγματική πρόκληση.

• αγχωτικά γεγονότα ζωής: πχ φυσική καταστροφή , απώλεια συζύγου.

Αν και τα άτομα που πλήττονται από αυτούς τους στρεσογόνους παράγοντες ίσως δε γνωρίζουν πότε θα παύσουν ή θα υποχωρήσουν έχουν όμως μία ξεκάθαρη αίσθηση ότι αυτές οι προκλήσεις θα υποχωρήσουν κάποια στιγμή στο μέλλον.

• Χρόνιοι στρεσσσογόνοι παράγοντες: για παράδειγμα ένας σοβαρός τραυματισμός που οδήγησε σε σωματική αναπηρία, η παροχή φροντίδας σε ένα σύζυγο με σοβαρή άνοια, αν είναι είσαι πρόσφυγας πολέμου. Οι χρόνοι στρεσογόνοι παράγοντες, σε αντίθεση με τις προηγούμενες κατηγορίες που περιγράψαμε συνήθως διαπερνούν την ζωή ενός ατόμου ανακατωτά στο να αναδιαρθρώνεται ταυτότητα του ή τον κοινωνικό του ρόλο συνεχώς. Επίσης οι χρόνιοι στρεσογόνοι παράγοντες είναι σταθερή στο χρόνο δηλαδή το άτομο είτε δε γνωρίζει αν ή πότε θα τελειώσει η πρόκληση ή μπορεί να είναι σίγουρο πως δεν θα τελειώσει ποτέ.

• Μακρινοί στρεσογόνοι παράγοντες: για παράδειγμα ένα άτομο που έχει υποστεί σεξουαλική επίθεση ως παιδί , ένα άτομο που έχει δεί τον θάνατο του συνάδελφου του στρατιώτη στη μάχη ή έχει υπάρξει αιχμάλωτος πολέμου. Αυτοί οι μακρινοί στρεσογόνοι παράγοντες είναι τραυματικές εμπειρίες που συνέβησαν στο μακρινό παρελθόν αλλά έχουμε τη δυνατότητα να συνεχίσουν να τροποποιούν την λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος λόγω των μακροχρόνιων γνωστικών και συναισθηματικών συνεπειών τους.

Τι είναι τα αυτοάνοσα νοσήματα;

Τα αυτοάνοσα νοσήματα αναπτύσσονται όταν τα κύτταρά μας είναι τόσο «κατεστραμμένα» που το ανοσοποιητικό μας σύστημα παύει να τα αναγνωρίζει ως δικά του. Έτσι, στρέφεται εναντίον των ιστών και των οργάνων του ίδιου του σώματός του, με στόχο την εξουδετέρωση τους. Ο μακρύς κατάλογος των αυτοάνοσων νοσημάτων περιλαμβάνει την ψωρίαση, τον διαβήτη τύπου Ι, τη θυρεοειδίτιδα Hashimoto και άλλα.

Πολλοί παράγοντες (γενετικοί, ορμονικοί, επιγενετικοί, ιογενείς ή μικροβιακές λοιμώξεις) ενοχοποιούνται για την εμφάνιση αυτοάνοσων νοσημάτων.

Σχεδόν πάντα, τα αυτοάνοσα νοσήματα συνδέονται με έντονες εναλλαγές της διάθεσης, που τροφοδοτούν τη νόσο και επιδεινώνουν την κλινική της εικόνα. Για παράδειγμα, στο 80% περίπου των ασθενών με ρευματοειδή αρθρίτιδα, παρατηρήθηκε ότι διάφορα δυσάρεστα γεγονότα προηγήθηκαν της εκδήλωσης της νόσου.

Η συσχέτιση του στρες με το ανοσοποιητικό σύστημα.

Ο Hans Selye ήταν ο πρώτος που συνέδεσε το άγχος με τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος και παρατήρησε ότι κάτω από αντίξοες συνθήκες, το ορμονικό σύστημα λαμβάνει «εντολές» από τον εγκέφαλο να εκκρίνει αδρεναλίνη και κορτιζόλη. Πρόκειται για ορμόνες που αυξάνουν την αντοχή και καταφέρνουν να προσαρμόσουν τη λειτουργία του οργανισμού σε αυτό που συμβαίνει, προκειμένου να εξασφαλίσουν την επιβίωσή μας απέναντι σε διάφορες δυσκολίες που προκύπτουν.

Για παράδειγμα, η επίθεση από ένα άγριο ζώο είναι μια κατάσταση που οδηγεί στην απελευθέρωση αυτών των ορμονών. Ωστόσο, ο κίνδυνος να τρέξει το άτομο από την παραπάνω κατάσταση είναι προσωρινός και έχει συγκεκριμένη διάρκεια.

Ωστόσο, όταν βιώνουμε χρόνιο στρες, τα επίπεδα των ορμονών του στρες αυξάνονται, με αποτέλεσμα μια συνεχή «κατάσταση συναγερμού». Σύμφωνα με ερευνητές, οι νευροενδοκρινικές ορμόνες που εκκρίνονται ως αποτέλεσμα του στρες οδηγούν σε καταστολή του ανοσοποιητικού συστήματος, καθώς μεταβάλλουν ή ενισχύουν την παραγωγή κυτοκινών, δηλαδή των κυτταρικών αγγελιαφόρων που εμπλέκονται στην παθοφυσιολογία των αυτοάνοσων νοσημάτων.

Ανεξάρτητα από τον κίνδυνο, το άγχος εκφράζεται ενστικτωδώς, καταστέλλοντας τα βασικά φυσιολογικά συστήματα προς όφελος της αυτοσυντήρησης. Αυτό που γενικά αποκαλούμε άγχος, είναι το άγχος υπόκειται στους ίδιους βιοχημικούς μηχανισμούς στο σώμα. Η ψυχολογία μας καθορίζει τη φυσιολογία μας και η φυσιολογία μας επηρεάζει την ψυχολογία μας. Επομένως, η αμφίδρομη σχέση σώματος και νου είναι εύκολα κατανοητή. Αυτός είναι ο πρωταρχικός λόγος για τον οποίο η ψυχολογία μας παίζει θεμελιώδη ρόλο στην ανοσολογική ρύθμιση που βρίσκεται πίσω από την αιτιολογία των αυτοάνοσων νοσημάτων.

Η συσχέτιση της ψυχολογίας με τα αυτοάνοσα νοσήματα βάση ερευνών.

Σύμφωνα με μια νέα μελέτη, άτομα με διαταραχές που σχετίζονται με το στρες ή μετατραυματικό στρες διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξουν αυτοάνοση νόσο.

Με επικεφαλής τον Δρ Χουάν Σονγκ του Ιατρικού Ινστιτούτου Karolinska του Πανεπιστημίου της Στοκχόλμης, αναλύθηκαν δεδομένα για 106.464 άτομα με διαταραχές στρες και 126.652 αδέρφια που δεν έπασχαν από αυτή τη διαταραχή.

Επιπλέον, οι ερευνητές συμπεριέλαβαν στις παρατηρήσεις τους περισσότερα από ένα εκατομμύριο άλλα άσχετα άτομα που δεν είχαν αγχώδεις διαταραχές. Διαπιστώθηκε ότι όσοι είχαν διαταραχή μετατραυματικού στρες είχαν 46% περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν μια αυτοάνοση νόσο από τους ενήλικες που δεν είχαν αγχώδη διαταραχή.

Είναι σημαντικό ότι οι ανισορροπίες στο μεταβολισμό κάνουν τα άτομα πιο επιρρεπή σε λοιμώξεις, οι οποίες ευθύνονται σε μεγάλο βαθμό για την εμφάνιση αυτοάνοσων νοσημάτων.

Η ασπίδα ενάντια του στρες.

Το άγχος μπορεί να επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό την ποιότητα ζωής. Θα πρέπει όλοι να είμαστε εξοπλισμένοι με τα σωστά ψυχικά αποθέματα για να ανταποκριθούμε επαρκώς σε κάθε δύσκολη περίοδο που διανύουμε. Επιπλέον, πρέπει να προστατεύσουμε την υγεία μας για να αποφύγουμε την εμφάνιση προβλημάτων υγείας.

Οι επιπτώσεις του στρες σε βιολογικό επίπεδο μπορούν πλέον να ανιχνευθούν μέσω εξειδικευμένων δοκιμών, ώστε να εντοπιστούν οι ανισορροπίες που μπορεί να έχουν προκληθεί σε μοριακό, κυτταρικό και ορμονικό επίπεδο και ευθύνονται για την εμφάνιση παθογόνων καταστάσεων, όπως τα αυτοάνοσα νοσήματα. Μέσω της διαμόρφωσης εξατομικευμένων ιατρικών πρωτοκόλλων, ο οργανισμός μπορεί να εφοδιαστεί με τα κατάλληλα μικροθρεπτικά συστατικά και τις απαραίτητες Φυσικές (Βιομιμητικές) ορμόνες. Έτσι, εξουδετερώνεται το οξειδωτικό στρες, αποκαθίσταται σταδιακά η φυσιολογική λειτουργία των κυττάρων και η ορμονική ομοιόσταση, προωθείται η παραγωγή ενέργειας και αποτρέπεται η πιθανή ανάπτυξη αυτοάνοσων νοσημάτων.

Φυσικά, ακόμη και αν εμφανιστούν αυτοάνοσα νοσήματα, η προσέγγιση της Σύγχρονης Ιατρικής έγκειται στον εντοπισμό και την εξάλειψη των πραγματικών αιτιών των αυτοάνοσων νοσημάτων και στην αξιολόγηση της περίπλοκης σύνδεσης του σώματός μας με την ψυχολογία μας.

Με αυτόν τον τρόπο, η θεραπεία μιας αυτοάνοσης νόσου περιλαμβάνει και θεραπευτικές παρεμβάσεις σε νευροδιαβιβαστές προκειμένου να αποκατασταθεί η κυτταρική ισορροπία και σε αυτό το επίπεδο.

Επομένως η καλύτερη θεραπεία αυτοάνοσων νοσημάτων είναι μια ολιστική θεραπεία που εξαλείφει τα παθολογικά και ψυχολογικά συμπτώματα.